Cứ mỗi dịp cận Tết, người dân tại làng Đại Hoàng, còn được gọi là làng Vũ Đại (thuộc xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, Hà Nam) – lại bận rộn kho cá để phục vụ thực khách. Vào năm cao điểm khi nhu cầu của người mua tăng, có hộ gia đình còn bán được hàng nghìn nồi cá.
Người dân làng Vũ Đại tất bật kho cá vào dịp cận Tết. (Ảnh: CafeF)
Chia sẻ với Dân Trí, một người dân sinh sống tại đây là cụ Trần Hưởng (84 tuổi) tiết lộ, hàng chục năm về trước, dân làng thường rủ nhau đi đánh bắt cá rồi chia đều cho các gia đình để làm món kho, thưởng thức trong ngày Tết. Theo thời gian, thói quen này vẫn được giữ nguyên. Bà con khi dâng món này lên bàn thờ gia tiên còn mang một ước nguyện: Cầu cho những đen đủi, vận hạn trong năm qua sẽ biến mất. Đến nay, các hộ dân bắt đầu mở rộng buôn bán; nhiều nhà còn thành lập cơ sở kinh doanh với thương hiệu riêng, đem về mức thu nhập ổn định.
Mỗi niêu cá kho tại đây đều có hương vị đặc biệt. (Ảnh: VOV)
Loại cá để nấu phải là cá trắm đen, chắc thịt, trọng lượng không dưới 4kg. Sau khi hoàn thành khâu làm sạch, người chế biến chỉ lấy phần giữa, chặt thành khúc nhỏ rồi đem tẩm ướp với gia vị. Trong khi đó, nồi dùng kho cá phải là loại nồi đất. Và để món ăn không bị ảnh hưởng bởi mùi hăng của nồi đất nung, người dân quyết định dùng củi nhãn để đun.
Gia vị không thể thiếu để tẩm ướp là riềng củ, hành khô, ớt, chanh, nước mắm… (Ảnh: VOV)
Để có được thành phẩm, người chế biến phải ngồi canh từ 12 – 14 tiếng đồng hồ, cố gắng không để lửa quá to hay quá nhỏ. Trong thời gian đó, cần liên tục đổ thêm nước nếu thấy niêu cạn và chỉ cần rời mắt là niêu cá có thể cháy bất kì lúc nào. Việc kho một lúc hàng chục nồi cá với khói bay mịt mù khiến không ít người bị đen hết 2 quầng mắt, đôi mắt cũng đỏ rộp lên. Lúc này, bà con tại làng đã nghĩ ra việc đeo mặt nạ để mắt đỡ cay. Đeo thiết bị này lên mặt, họ cảm thấy hít thở thoải mái hơn, việc nêm nếm cũng không gặp ảnh hưởng.
Lửa để kho không được to quá hay nhỏ quá. (Ảnh: Vietnamnet)
Được biết, nhiều năm qua, món ăn nổi tiếng ở làng Vũ Đại được vận chuyển đi nhiều tỉnh/thành như Hà Nội, TP.HCM, Phú Thọ, Ninh Bình, Thái Nguyên, Bình Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Đồng Nai… Không chỉ được thực khách trong nước yêu thích, món ăn này còn được xuất khẩu sang nước ngoài.
Anh Trần Hữu Hoàn, người có nhiều năm kinh nghiệm chế biến cá kho cho hay: “Món này được chuyển sang nước Cuba với số lượng lớn, mà nhu cầu của người trong nước cũng nhiều nên có những ngày chúng tôi làm không xuể”. Dù vậy, vào thời điểm chuẩn bị đón Tết Nhâm dần 2022, lượng đợt đặt hàng giảm đáng kể. Nếu như những năm trước, gia đình anh bán được đến 350 niêu/ngày, cả đợt đun được gần 4.000 niêu thì năm nay chỉ được khoảng 100 niêu/ngày.
Có người phải trang bị thêm mặt nạ để tránh khói làm cay mắt. (Ảnh: Dân Trí)
VTC News đăng tải, cá kho ở đây được bán quanh năm, song đắt khách nhất là từ đầu tháng đến ngày 28 tháng chạp (tháng 12 âm lịch). Nó mang nhiều tên gọi khác nhau như: Cá kho Vũ Đại, cá kho Bá Kiến, cá kho Hà Nam, cá kho Đại Hoàng, cá kho Nhân Hậu…, song niêu nào cũng sở hữu hương vị khác biệt, không nơi nào có được.
Ông Trần Huy Đoàn, chủ của một cơ sở cá kho tại đây chia sẻ thêm, khi chín cá có màu nâu đỏ, thịt vẫn còn nguyên khúc, mềm nhưng không bở. Vì được ninh nhừ nên phần xương mềm đến nỗi thực khách có thể ăn được luôn, không cần bỏ thừa phần nào. Điểm thú vị ở món ăn này là một nồi cá có sự kết hợp từ nhiều địa phương khác nhau. Nếu niêu được làm tại Nghệ An, phần nắp vung được lấy từ Thanh Hoá thì hộp đựng cá lại sản xuất ở Nam Định.
Thịt sau khi được chế biến thành công phải mềm, còn nguyên miếng, không bị nát. (Ảnh: VOV)
Do ảnh hưởng từ dịch Covid-19, năm nay, hàng loạt hộ kinh doanh tại địa phương này đã đẩy mạnh việc bán hàng online trên mạng xã hội. Tuỳ theo nhu cầu của khách hàng, người chế biến sẽ chọn kích thước niêu phù hợp, trong đó phổ biến nhất là loại nồi chứa được 4kg thịt cá.
http://yan.thethaovanhoa.vn/noi-ca-bac-trieu-deo-mat-na-canh-ca-ngay-moi-ra-thanh-pham-co-gi-hot-289967.html
